Ramai wanita mengalami keadaan di mana darah haid tidak mengalir secara berterusan, sebaliknya berhenti seketika sebelum keluar kembali. Situasi ini sering menimbulkan persoalan: adakah waktu terhenti itu dikira suci, atau masih dianggap dalam tempoh haid?
Fatrah dan Naqa’ – Apa Bezanya?
Dalam fiqh haid, ulama membahagikan tempoh terhentinya darah kepada dua keadaan utama:
- Fatrah – Darah berhenti mengalir, tetapi apabila kapas dimasukkan ke dalam faraj, masih kelihatan kesan darah. Tempoh ini dihukumkan haid tanpa perselisihan ulama.
- Naqa’ – Darah berhenti mengalir, dan kapas yang dimasukkan keluar dalam keadaan bersih tanpa kesan darah. Naqa’ boleh dihukumkan sebagai haid atau suci, bergantung pada syarat-syarat tertentu.
Naqa’ yang Dihukumkan Haid
Naqa’ yang berlaku di tengah-tengah tempoh haid boleh dianggap sebagai haid, dengan syarat:
- Tidak melebihi tempoh maksimum haid, iaitu 15 hari.
- Jumlah keseluruhan darah dan naqa’ yang berlaku tidak kurang daripada tempoh minimum haid, iaitu 24 jam.
- Naqa’ berada di celah dua aliran darah.
Jika syarat ini dipenuhi, maka tempoh naqa’ itu dihukumkan sebagai haid. Ini adalah pendapat muktamad dalam mazhab Syafie.
Naqa’ yang Dihukumkan Suci
Ada juga keadaan di mana naqa’ dianggap sebagai suci:
- Naqa’ yang datang selepas berhentinya darah terakhir. Contohnya, jika darah berhenti sepenuhnya pada hari ketujuh, maka hari kelapan dikira suci tanpa khilaf.
- Jika naqa’ berlaku dalam himpunan darah yang tidak mencapai minimum sehari semalam, maka ia dianggap darah fasad (istihadah).
- Jika tempoh haid berserta naqa’ melebihi 15 hari, maka darah selebihnya dihukumkan sebagai istihadah.
Pandangan kedua dalam mazhab Syafie juga menyebut bahawa secara asasnya naqa’ adalah tanda suci, kerana darah menunjukkan haid, manakala berhentinya darah menunjukkan kesucian.
Kesan Hukum Terhadap Ibadah
Perbezaan pandangan tentang naqa’ memberi kesan kepada amalan ibadah seperti solat, puasa, tawaf dan mandi wajib:
- Menurut pendapat muktamad – Ibadah yang dilakukan dalam tempoh naqa’ di celah darah tidak sah kerana ia masih dianggap haid.
- Menurut pandangan kedua – Ibadah yang dilakukan ketika naqa’ tetap sah kerana ia dikira suci.
Kesimpulan
Secara ringkas:
- Fatrah: Dihukumkan sebagai haid tanpa khilaf ulama.
- Naqa’: Dihukumkan haid jika memenuhi syarat-syarat yang ditetapkan. Namun, ada pandangan lain yang menganggap naqa’ sebagai suci, dan pandangan ini boleh diaplikasikan khususnya dalam ibadah haji dan umrah yang memerlukan kelonggaran.
Perbezaan pandangan ini menunjukkan keluasan fiqh dalam memudahkan urusan wanita, terutama dalam keadaan yang sukar dielakkan.
Wallahua’lam.
